Türk Dış Politikası, köklü bir devlet geleneği üzerine inşa edilmiş yönetsel aklın dış ilişkiler sahasına yansımasıdır. Binlerce yıllık tarihimizin, geleneklerimizin ve yüksek değerler yüklü idare anlayışımızın dış politikamızdaki tezahürü, proaktif ve rasyonel bir siyaset anlayışıdır. Bu bakımdan Türk Dışişleri, her devirde, karşılaştığı ciddi sorunları kimi zaman kurumsal karar alma kabiliyetiyle kimi zaman ise yetiştirdiği yüksek şahsiyetlerin fevkalbeşer zekâ ve tecrübesiyle bertaraf etmeyi başarmıştır. Bilhassa Hariciye tarihimizin kimi yetkin diplomatları, cari şartlar ve genel ahval ne olursa olsun, olaylar ve sorunlar karşısındaki eylem veya söylemleriyle tarihe damga vurmuş, diplomasi biliminin mahfuz sınırlarını ussal yetenekleriyle genişletmişlerdir. İşte bu makale dizisinin konusu da Hariciye tarihimizin önde gelen şahsiyetlerinin diplomatik vakıalar, tarihi olaylar karşısında verdikleri tepkiler ve koydukları irade üzerinden gerek dış politikamıza gerekse olayların kahramanlarına ilişkin okura bir fikir vermektir. Yazı dizisinin ilk konuğu Kıbrıs meselesi üzerinde bir görüşme esnasında Rum kesimi temsilcisine verdiği tarihi cevap ile akıllara kazınan, meşhur diplomat Orhan Eralp olacaktır. Eralp, Kuvvacı bir babanın, İstiklal Madalyalı eski mebus Emin Fikri Özalp’in oğludur. 1915’te İzmir’de dünyaya gelmiş; on sekizinde Robert Koleji’ni, yirmi dördünde ise Londra Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirmiştir. Tarihe ve coğrafyaya düşkün, Türkçe’ye fevkalade hakim olmakla birlikte özellikle İngiliz Edebiyatı’nı yakından takip etmektedir. Çok iyi İngilizce bilen Eralp için ‘’İngilizler’den daha iyi İngilizce konuşuyor’’ denilmiştir. Çeşitli Avrupa başkentlerinde elçilikler yapan Eralp dönemin Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın ABD gezisi esnasında tercümanlığını yapmış, bu sayede yıldızı parlayarak Adalet Partisi İktidarının dikkatini celbetmiştir. İsveç ve Yugoslavya Büyükelçilikleri görevlerinden sonra 1964 yılında Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği vazifesini üstlenen Eralp, 1969-1972 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı Müsteşarlığı’na getirilmiş, sırasıyla NATO Daimi Temsilciliği ve Fransa Büyükelçiliği görevlerinden sonra tekrar BM Daimi Temsilciliğine atanmıştır. 1979 yılında bir BM toplantısında Orhan Eralp ‘’Kıbrıs Rum Kesimi’’ diye söze başlayınca Rum kesimi temsilcisi Mavromatis bu ifadeye bozulur ve hiddetle: ‘’50 BM üyesi ülke bizi Kıbrıs Cumhuriyeti olarak tanıyor, sizin tanımamanız önemli değil’’der. Bunun üzerine Eralp kararlı bir tonla, ‘’Kıbrıs sorunu bir aritmetik toplama işlemi değildir. Bir cebir denklemidir. Bu denklemin X’i de Türkiye’dir. Tüm dünya sizi tanısa bile, Türkiye sizi tanımadıkça bu denklem çözülemez. Şimdi isterseniz kendinize Kıbrıs Rum İmparatorluğu bile diyebilirsiniz.’’ karşılığını verir. Diplomasi tarihinin kaydettiği kısa fakat en etkili derslerinden birisi şeklinde değerlendirilebilecek bu ifade ile yalnızca Kıbrıs meselesindeki kararlılık değil, aynı zamanda Türk diplomatların feraset, hitabet ve mesleki kabiliyetleri de bir kez daha ortaya konmuştur. Ustaca sıralanmış bu cümlelerin sahibi, mağrur diplomat Orhan Eralp yakalandığı gırtlak kanserinin yarattığı manevi bunalımını atlatamayarak 1994 yılında alnına sıktığı tek kurşunla canına kıymıştır.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 17 | 12 | 2 | 3 | 32 | 13 | 39 | +19 |
2 | Fenerbahçe | 17 | 11 | 4 | 2 | 42 | 20 | 35 | +22 |
3 | Başakşehir FK | 16 | 9 | 3 | 4 | 25 | 17 | 31 | +8 |
4 | Adana Demirspor | 16 | 8 | 2 | 6 | 32 | 16 | 30 | +16 |
5 | Beşiktaş | 16 | 8 | 3 | 5 | 30 | 20 | 29 | +10 |
6 | Trabzonspor | 16 | 8 | 3 | 5 | 25 | 20 | 29 | +5 |
7 | Konyaspor | 17 | 6 | 2 | 9 | 23 | 16 | 27 | +7 |
8 | Kayserispor | 17 | 7 | 8 | 2 | 24 | 24 | 23 | 0 |
9 | Alanyaspor | 17 | 5 | 6 | 6 | 25 | 31 | 21 | -6 |
10 | Fatih Karagümrük | 17 | 5 | 7 | 5 | 36 | 35 | 20 | +1 |
11 | MKE Ankaragücü | 17 | 5 | 8 | 4 | 22 | 26 | 19 | -4 |
12 | Giresunspor | 17 | 5 | 8 | 4 | 16 | 26 | 19 | -10 |
13 | Gaziantep FK | 16 | 4 | 6 | 6 | 22 | 23 | 18 | -1 |
14 | Kasımpaşa | 17 | 5 | 9 | 3 | 18 | 29 | 18 | -11 |
15 | Antalyaspor | 16 | 5 | 9 | 2 | 20 | 27 | 17 | -7 |
16 | Hatayspor | 17 | 4 | 8 | 5 | 15 | 29 | 17 | -14 |
17 | Sivasspor | 17 | 3 | 8 | 6 | 18 | 24 | 15 | -6 |
18 | Ümraniyespor | 17 | 3 | 9 | 5 | 21 | 30 | 14 | -9 |
19 | İstanbulspor | 16 | 3 | 11 | 2 | 15 | 35 | 11 | -20 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Eyüpspor | 18 | 11 | 2 | 5 | 25 | 11 | 38 | +14 |
2 | Samsunspor | 18 | 8 | 2 | 8 | 28 | 15 | 32 | +13 |
3 | Bodrumspor | 18 | 9 | 4 | 5 | 28 | 17 | 32 | +11 |
4 | Keçiörengücü | 18 | 9 | 4 | 5 | 29 | 21 | 32 | +8 |
5 | Bandırmaspor | 18 | 8 | 3 | 7 | 27 | 23 | 31 | +4 |
6 | Pendikspor | 18 | 8 | 4 | 6 | 24 | 12 | 30 | +12 |
7 | Çaykur Rizespor | 18 | 7 | 2 | 9 | 23 | 13 | 30 | +10 |
8 | Boluspor | 18 | 8 | 4 | 6 | 20 | 16 | 30 | +4 |
9 | Manisa FK | 18 | 7 | 4 | 7 | 23 | 21 | 28 | +2 |
10 | Sakaryaspor | 18 | 8 | 9 | 1 | 28 | 29 | 25 | -1 |
11 | Göztepe | 17 | 7 | 7 | 3 | 17 | 15 | 24 | +2 |
12 | Altay | 17 | 5 | 6 | 6 | 20 | 20 | 21 | 0 |
13 | Erzurumspor FK | 18 | 5 | 8 | 5 | 20 | 28 | 20 | -8 |
14 | Tuzlaspor | 18 | 5 | 9 | 4 | 21 | 25 | 19 | -4 |
15 | Adanaspor | 18 | 4 | 8 | 6 | 27 | 30 | 18 | -3 |
16 | Yeni Malatyaspor | 18 | 3 | 9 | 6 | 16 | 28 | 15 | -12 |
17 | Denizlispor | 18 | 4 | 11 | 3 | 18 | 34 | 15 | -16 |
18 | Altınordu | 18 | 3 | 11 | 4 | 15 | 31 | 13 | -16 |
19 | Gençlerbirliği | 18 | 1 | 13 | 4 | 18 | 38 | 7 | -20 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Bucaspor 1928 | 19 | 12 | 2 | 5 | 34 | 11 | 41 | +23 |
2 | Kocaelispor | 19 | 12 | 2 | 5 | 39 | 21 | 41 | +18 |
3 | İskenderunspor A.Ş. | 19 | 11 | 4 | 4 | 29 | 17 | 37 | +12 |
4 | 1461 Trabzon FK | 19 | 10 | 3 | 6 | 23 | 12 | 36 | +11 |
5 | Van Spor FK | 19 | 9 | 4 | 6 | 26 | 18 | 33 | +8 |
6 | Karacabey Belediye Spor | 19 | 8 | 3 | 8 | 25 | 17 | 32 | +8 |
7 | Ankara Demirspor | 19 | 8 | 4 | 7 | 29 | 14 | 31 | +15 |
8 | Serik Belediyespor | 19 | 8 | 4 | 7 | 29 | 22 | 31 | +7 |
9 | Zonguldak Kömürspor | 19 | 9 | 6 | 4 | 23 | 22 | 31 | +1 |
10 | Kırklarelispor | 19 | 6 | 5 | 8 | 21 | 18 | 26 | +3 |
11 | Sarıyer | 19 | 5 | 5 | 9 | 23 | 25 | 24 | -2 |
12 | Fethiyespor | 19 | 6 | 9 | 4 | 21 | 29 | 22 | -8 |
13 | Adıyaman FK | 19 | 4 | 7 | 8 | 20 | 24 | 20 | -4 |
14 | Kastamonuspor | 19 | 5 | 9 | 5 | 16 | 25 | 20 | -9 |
15 | Kırşehir FSK | 19 | 3 | 7 | 9 | 17 | 22 | 18 | -5 |
16 | Etimesgut Belediyespor | 19 | 4 | 9 | 6 | 20 | 29 | 18 | -9 |
17 | Balıkesirspor | 19 | 4 | 11 | 4 | 13 | 27 | 16 | -14 |
18 | Uşak Spor | 19 | 3 | 12 | 4 | 14 | 31 | 13 | -17 |
19 | Diyarbekir Spor | 19 | 1 | 11 | 7 | 15 | 34 | 10 | -19 |
20 | Pazarspor | 19 | 1 | 12 | 6 | 12 | 31 | 9 | -19 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Yeni Mersin İY | 17 | 12 | 2 | 3 | 24 | 9 | 39 | +15 |
2 | 52 Orduspor FK | 17 | 10 | 3 | 4 | 28 | 16 | 34 | +12 |
3 | Karaköprü Belediyespor | 17 | 9 | 3 | 5 | 22 | 11 | 32 | +11 |
4 | Belediye Kütahyaspor | 17 | 8 | 3 | 6 | 24 | 16 | 30 | +8 |
5 | Karşıyaka | 17 | 8 | 4 | 5 | 18 | 9 | 29 | +9 |
6 | Belediye Derincespor | 17 | 8 | 4 | 5 | 22 | 19 | 29 | +3 |
7 | Nevşehir Belediyespor | 17 | 7 | 4 | 6 | 24 | 19 | 27 | +5 |
8 | Ağrı 1970 Spor | 17 | 7 | 4 | 6 | 17 | 12 | 27 | +5 |
9 | Hacettepe 1945 | 17 | 6 | 6 | 5 | 23 | 23 | 23 | 0 |
10 | Çatalcaspor | 17 | 5 | 7 | 5 | 21 | 21 | 20 | 0 |
11 | Elazığspor | 17 | 5 | 7 | 5 | 19 | 27 | 20 | -8 |
12 | 1954 Kelkit Bld.Spor | 17 | 3 | 5 | 9 | 14 | 17 | 18 | -3 |
13 | 1922 Konyaspor | 17 | 5 | 9 | 3 | 19 | 27 | 18 | -8 |
14 | Amasyaspor 1968 Futbol Kulübü | 17 | 4 | 9 | 4 | 14 | 22 | 16 | -8 |
15 | Edirnespor | 17 | 5 | 11 | 1 | 15 | 24 | 16 | -9 |
16 | Şile Yıldızspor | 17 | 2 | 6 | 9 | 15 | 19 | 15 | -4 |
17 | Yomraspor | 17 | 2 | 10 | 5 | 11 | 21 | 11 | -10 |
18 | Eskişehirspor | 17 | 2 | 11 | 4 | 19 | 37 | 10 | -18 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
09/01/2023 | Alanyaspor | vs | Trabzonspor |
09/01/2023 | İstanbulspor | vs | Gaziantep FK |
13/01/2023 | Kayserispor | vs | Sivasspor |
13/01/2023 | Galatasaray | vs | Hatayspor |
14/01/2023 | Antalyaspor | vs | Giresunspor |
14/01/2023 | Adana Demirspor | vs | MKE Ankaragücü |
14/01/2023 | Konyaspor | vs | Beşiktaş |
14/01/2023 | Trabzonspor | vs | Başakşehir FK |
15/01/2023 | Ümraniyespor | vs | İstanbulspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
13/01/2023 | Denizlispor | vs | Eyüpspor |
14/01/2023 | Boluspor | vs | Manisa FK |
14/01/2023 | Keçiörengücü | vs | Çaykur Rizespor |
14/01/2023 | Samsunspor | vs | Altay |
14/01/2023 | Göztepe | vs | Sakaryaspor |
15/01/2023 | Tuzlaspor | vs | Adanaspor |
15/01/2023 | Yeni Malatyaspor | vs | Bodrumspor |
15/01/2023 | Altınordu | vs | Gençlerbirliği |
16/01/2023 | Pendikspor | vs | Erzurumspor FK |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
14/01/2023 | Bucaspor 1928 | vs | Karacabey Belediye Spor |
14/01/2023 | Sarıyer | vs | Etimesgut Belediyespor |
14/01/2023 | Serik Belediyespor | vs | Kastamonuspor |
15/01/2023 | Balıkesirspor | vs | İskenderunspor A.Ş. |
15/01/2023 | Fethiyespor | vs | Zonguldak Kömürspor |
15/01/2023 | Kırklarelispor | vs | Kocaelispor |
15/01/2023 | Kırşehir Futbol Spor Kulübü | vs | Ankara Demirspor |
15/01/2023 | Pazarspor | vs | Van Spor FK |
15/01/2023 | Uşak Spor | vs | Diyarbekir Spor |
15/01/2023 | 1461 Trabzon FK | vs | Adıyaman FK |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
14/01/2023 | Karşıyaka | vs | Nevşehir Belediyespor |
14/01/2023 | Yomraspor | vs | Belediye Kütahyaspor |
15/01/2023 | Ağrı 1970 Spor | vs | 52 Orduspor FK |
15/01/2023 | Amasyaspor 1968 Futbol Kulübü | vs | Yeni Mersin İdman Yurdu |
15/01/2023 | Çatalcaspor | vs | Edirnespor |
15/01/2023 | Eskişehirspor | vs | Belediye Derincespor |
15/01/2023 | Hacettepe 1945 | vs | Şile Yıldızspor |
15/01/2023 | Karaköprü Belediyespor | vs | 1922 Konyaspor |
15/01/2023 | 1954 Kelkit Bld.Spor | vs | Elazığspor |