Türk Milli kültürünün oluşmasında İslamiyetin etkisi ne denli büyük ve önemliyse bilhassa Balkanlar, Anadolu ve Orta Asya Müslümanlığı üzerindeki Türk Kültür ve düşün yapısının etkisi de aynı derecede mühimdir. Tarihsel açıdan, Türk siyasal varlığının etkinlik gösterdiği coğrafyalarda tezahür eden İslamiyet anlayışında, Türk Töresinin teorik ve pratik etkileri kendini göstermektedir. Türk hakimiyetinin yüzyıllar boyunca sürdüğü, Bağdat’tan Kırım’a; Bosna’dan Hindistan ve Moğolistan’a uzanan teritoryal hatta egemen olan İslam anlayışının, Arap Yarımadası’ndaki geleneksel İslam anlayışından çeşitli yönleriyle farklılaştığını görürüz. Ekseriyetle idare hukuku alanında gözlemlenen bu farklılaşmanın, Türk Töresindeki katışıksız yönetim anlayışından ve devlet başkanlığı kurumuna atfedilen önemden ileri geldiği söylenebilir. Bilindiği üzere Töreye göre yönetme güç ve ayrıcalığı Tanrı tarafından Kağana bahşedilmiştir. Hükümranlığın ve meşruiyetin kaynağı olan bu ilahi lütfa ‘’Kut’’ adı verilir. Kut sayesinde Kağanın dünyevi iktidarı Tanrı tarafından kutsanmış, ilahi otoriteye dayanmış olur. Lakin bu ilahi hak, daha baştan kendi sınırlarıyla maluldür. Kut alan Kağan, adaletli, faziletli ve merhametli olmak zorundadır. Dünyevi iktidarın büyüsüne kapılıp bu niteliklerini yitiren Kağan, Kut hakkını kaybeder ve ölüm, savaş ya da isyan neticesinde iktidarı son bulur. Bunun yanında Kut ile bahşedilen yönetme hakkı tamamen dünyevidir; Kağanın otoritesi yaşayanlar üzerindedir. İlahi iktidarın tek sahibi olan Tanrı ise, yaşananlar üzerinde mutlak belirleyicidir. İslam Hukukunda devlet başkanı, Halife sıfatıyla Hz. Peygamber’in vekilidir. Bu vekaletin yüklediği sorumluluk dünyevi ve uhrevi alanların tümünü kapsar. Halife, Emir’ül müminin olarak dini kuralların, devlet reisi olarak da yönetsel kuralların uygulayıcısıdır. Bu kurallar bütünü, Kuran ve Sünnet tarafından şekillendirilmiş şeriatın bizatihi kendisidir. Şeriat, dünyevi ve uhrevi alanın tamamına ilişkin kurallar ve kriterler belirlemiştir. Halife, şeriat dairesi içinde hareket etmekle mükelleftir. Halifelik makamının bilhassa dünyevi iktidar alanına ilişkin bu tasarrufu ilk Türk-İslam devletlerinde bir iktidar sorununa neden olmuş ve ihtilaf, Halife lehine çözümlenmişti. İlk Müslüman hakanlar, Halifeye bağlı birer emir durumundaydı. Fakat Tuğrul Bey’in 1058 yılında Bağdat’ı ele geçirip bizzat Abbasi Halifesi tarafından ‘’Doğunun ve Batının Hükümdarı’’ ilan edilmesiyle birlikte Halife dünyevi iktidar alanından soyutlanıyor, uhrevi iktidarın siyasal tecellisi olan yeryüzü hakimiyeti Türk-İslam sentezli ‘’Sultan’’a bırakılıyordu. Bu tarihten itibaren Halife, Hz. Peygamber’in dini vekili, İslamiyet’in yol göstericisi sıfatlarıyla kendisine kudsiyet atfedilen, yönetsel yetkileri son derece sınırlanmış bir temsil makamı haline geldi. Öte taraftan yetki sahasını son derece genişletmiş Sultan ise siyasal iktidarın mutlak hakimi olmanın ötesinde zaman zaman dini alana dahi müdahale eden bir otorite olarak billurlaştı. Türk-İslam devletlerinin güçlenmeleri ve egemenlik sahalarını genişletmelerine paralel olarak dini otorite-siyasi otorite ayrımı giderek kurumsallaştı. İslam Hukukunda meydana gelen dini otorite-siyasi otorite ayrımı zaman zaman sınır ihlallerine sahne olsa da, modern döneme dek varlığını korudu. Modern dünyanın tartışmalarının tarihsel olgu ve olayların sonucu olduğunu kabul edersek, bugün yaşanan laiklik, şeriatçılık tartışmalarının akılcı analizi için 11. yüzyılda yaşanan bu dönüşümün bilimsel olarak ele alınıp irdelenmesinin gerekliliği sonucunu çıkarırız.