İstanbul’un işgal yıllarında, Boğaz köylerini haraca kesen Rum çetelerini birer birer temizleyen, Kandıra ve Adapazarı’nın düşmandan kurtarılması esnasında unutulmaz hizmetlerde bulunan, İstiklâl Savaşı sonrasında kendisine verilmek istenen İstiklâl Madalyası’nı, ‘biz madalya için değil; vatanımızı kurtarmak için savaştık!’ diyerek reddeden efsanevî halk kahramanı Recep Reis, 1862’de Rize’de doğmuştu. İlk gençlik yıllarından itibaren kabına sığmayan bir delikanlılık hayatı yaşayan Recep Reis, Rize mahallelerinde başında peştamal, belinde silahla dolaşır, bir yerde sürekli durmaz, günlerini ‘nerede akşam, orada sabah’ geçirir, maceralı bir hayat sürerdi. Bu yüzden çevresi ‘yersiz yurtsuz’ anlamında, kendisine ‘İpsiz’ derlerdi.

***

Mondros mütarekesini takip eden yıllarda Adapazarı, İzmit ve Kandıra dolayları İngilizlerle Yunanlıların işgaline girmişti. Yunanlıların hedefi, Sakarya’nın doğusuna geçmek, Samsun üzerinden Trabzon’a ulaşarak Pontus devleti hayallerini gerçekleştirmekti. Düşmanın Sakarya’nın doğusuna geçmesi, kurtuluş mücadelesine katılmak isteyenlerin yollarının kapanması anlamına da geliyordu. Çünkü Ankara’ya ulaşan yollar İnebolu ve Sakarya üzerinden geçtiğinden, bunu başardıklarında Ankara’nın hem İstanbul, hem de dış çevreyle olan bağlantısı da kesilmiş olacaktı. Düşmanın hayallerini yıkmak, Yunan’ı Kandıra’dan çıkarmakla mümkündü. İşte bu safhada devreye İpsiz Recep girecek, çetesiyle baskınlar yaparak, düşmanı Kandıra’dan söküp atacak, Yunan tugayının Sakarya’nın doğusuna geçmesini engelleyip, Millî Mücadeleye katılmak isteyenlerin yollarını açık tutacaktı.

Rize eşkıyasını gönder!

Recep Reis, Milli Mücadele’nin başlangıç yıllarında, ortak olduğu bir motorla nakliye işine girmişti. Zonguldak-İstanbul arasında kömür taşıyordu. Fakat bir seferinde gemisi, Kefken açıklarında fırtınaya tutulup battı. Reis ve arkadaşları hayatlarını zor kurtardılar. Artık ona İstanbul yolu gözükmüş, hayatında yepyeni bir dönem başlamıştı. Bir yandan kayığıyla Boğaz’da yolcu ve mal taşıyor, öte yandan işgalcilerle mücadele gayesiyle oluşturulan cemiyetlere hizmet ediyor, Anadolu’ya geçip, Milli Mücadeleye katılmak isteyenlere yardımcı oluyor, İnebolu’ya silah ve cephane sevk ediyordu. Mukavemet teşkilatının güvenilir bir mensubu olmuştu.

Beykoz’la Sarıyer arasında mekik dokuyarak, bölge civarında halka zulmeden Rum çetelerine sürekli baskın veriyor, onları birer birer ortadan kaldırıyordu. Hainlerin bir kısmı, kısa süre içinde korkusundan çevreyi terk etmişti. İpsiz Recep, çeteleri yıldırdıktan sonra, arkadaşlarıyla birlikte Boğaz’dan ayrıldı. Hem İngiliz, hem de Yunan istihbaratı her yerde onu arıyordu. Önce Şile’ye, oradan Kefken’e geçti; sonra da Karasu’da karargâh kurdu. Fakat çetesinin mevcudu, Kurtuluş Savaşı’nın düzenli birliklerine bilfiil katılmasına yetmiyordu. Bu amaçla Rize’deki dostlarından yardım istedi. Onlardan birine şöyle bir telgraf çekti:

‘Ey Koca Mehmet Efendi! Düşman burada bizim canımıza, malımıza kastediyor, sen Rize sokaklarında bastonuna dayanıp geziyorsun! Çabuk bütün Rize eşkıyasını topla, Tuzcuzâde Halit Ağa’nın maiyetine ver, buraya gönder!’

Devlet, hapishaneleri boşaltarak İpsiz’in bu talebini gerçekleştirdi.

Çete, çatı altına girmez!